Voorkom keuzestress: 5 tips
Bij de uitdrukking ‘Iets kunnen missen als kiespijn’ hebben de meeste mensen een associatie met pijn in een kies. Die kiespijn is niet fijn en je kunt er dus heel goed zonder.
Naast deze kiespijn is er ook een ander soort kiespijn. Daarbij gaat het om keuzestress en de pijn die wordt ervaren bij het maken van een keuze. Je kiest voor het één, waarbij je iets anders (of al het andere) juist niet kiest.
In de loop van de jaren is onze keuzevrijheid enorm toegenomen: de keuze is reuze. Een gevolg daarvan is dat we nu bijna voortdurend bezig zijn het met maken van keuzes:
- welke studie te volgen
- welk soort werk te kiezen of te zoeken
- welk soort carrière te ambiëren
- waaraan je werktijd te besteden
- waaraan je vrije tijd te besteden
- wat te eten vanavond
- welk wasmiddel te gebruiken
- welke snacks te kopen voor een feestje
- welke energieleverancier te kiezen
- welk telefoonabonnement te kopen
- waarheen op vakantie te gaan
- welk tv-programma te kijken…
Sommige keuzes hebben geen of nauwelijks invloed op onze persoonlijke identiteit: denk bijvoorbeeld aan de gekozen energieleverancier, het te bereiden avondmaal of het te gebruiken wasmiddel.
Andere keuzes daarentegen gaan over belangrijke levensonderwerpen, zoals de studiekeuze en de na te streven carrière. De impact van zo’n keuze op ons leven is groot.
Al die keuzes kunnen een last worden en leiden tot keuzestress: ‘een vorm van stress die veroorzaakt wordt doordat iemand overspoeld wordt met informatie die overwogen moet worden om een ‘goede’ keuze te kunnen maken’ (bron: Wikipedia).
Hieronder vind je 5 tips die helpen gemakkelijker bewust te kiezen:
5 Tips om bewust te kiezen
1. Stel de juiste vraag: ‘Hoe kan ik…’
Maak allereerst helder wat je wilt of wat je probleem is. Door het stellen van de vraag ‘Hoe kan ik…?’ dwing je jezelf te verduidelijken wat precies de doel is, wat je wilt bereiken.
Je kunt je bijvoorbeeld afvragen hoe je ervoor kunt zorgen dat aan het eind van de week je inbox leeg is.
2. Wat zijn mogelijke antwoorden of oplossingen?
Formuleer mogelijke antwoorden op je vraag.
Je bedenkt dat je je de hele dag kunt afsluiten van alle stoorzenders om je alleen maar op het afhandelen van je e-mail te concentreren, je kunt alle mails uit je inbox weggooien, je kunt alle mails verplaatsen naar een nieuwe map #oud, je kunt een inventarisatie maken van de inhoud van je inbox en aan de hand daarvan je prioriteiten bepalen, je vanaf vandaag elke dag 1 uur tijd plannen om je achterstallige e-mails af te werken, etc.
3. Beperk het aantal mogelijkheden/ keuzes
Niet alle antwoorden die je hebt bedacht zijn even realistisch. Beperk daarom het aantal mogelijke oplossingen, rekening houdend met de haalbaarheid.
In je agenda van vandaag staan verschillende afspraken en deadlines, het is niet mogelijk je de hele dag af te sluiten voor onderbrekingen en het weggooien van al je e-mails is geen serieuze optie.
Dat betekent dat je mogelijke oplossingen worden beperkt tot het verplaatsen van alle mails naar een nieuwe map #oud, het maken van een inventarisatie van de inhoud van je inbox, aan de hand waarvan je je prioriteiten bepaalt en het vanaf vandaag dagelijks 1 uur tijd reserveren om je achterstallige e-mails af te werken.
4. Overweeg de overgebleven oplossingen
Bedenk wat de voor- en nadelen van elke oplossing zijn en maak een afweging. Het komt niet vaak voor dat er slechts 1 juiste keuze is. Maak het jezelf daarom gemakkelijker en ga voor ‘goed is goed genoeg’.
In het voorbeeld van je overvolle inbox zorgt alleen de eerste overgebleven optie direct voor een lege inbox. De andere opties leveren pas na verloop van tijd de gewenste lege inbox op.
5. Beperk je keuzetijd
Bij keuzes met onherroepelijke gevolgen geldt: bij twijfel niet doen. Denk in andere gevallen niet te lang na over je keuze. Ergens ‘een nachtje over slapen’ is vaak prima, maar realiseer je dat de kwaliteit van je keuze (goed of fout) niet verbetert door het wekenlang uitstellen van die keuze. Stel jezelf dus een deadline en KIES!
NB 1: Bedenk dat niet kiezen ook een keuze is.
NB 2: Voelen je keuzeopties toch niet goed? Misschien heb je jezelf niet de juiste vraag gesteld of heb je belangrijke opties over het hoofd gezien. Gun jezelf een ‘tweede ronde’ en doorloop de stappen nogmaals.
NB 3: Bekijk hier een 6 minuten durende geanimeerde samenvatting van het boek ‘The paradox of choice’ van de Amerikaanse psycholoog Barry Schwartz over hoe een overvloed aan keuzes een verlammende uitwerking op ons heeft.
